De jonge André Hazes scoorde een paar jaar geleden de hit ‘Leef - alsof het je laatste dag is’. En ja, de roddelpers ziet handenwrijvend toe waar die levenswijze bij hem toe heeft geleid. Want het is natuurlijk onzin. Leven zonder toekomst is dom, het is zo ongeveer letterlijk de betekenis van kortzichtigheid: je korte leven houdt op bij de dag van vandaag. Bovendien is de tekst egoïstisch, want wat moet je met zo’n zin als ‘pak alles wat je kan’?

De absolute tegenhanger van deze dwaasheid is de uit het boeddhisme afkomstige techniek van mindfulness. Dat komt feitelijk neer op een vorm van onthechting door te leven in het hier en nu. Je aandacht is daarbij uitsluitend gericht op wat je doet, thuis of op je werk, zonder oordeel of verwachtingen. Je zou kunnen denken dat leven in het nu nog veel kortzichtiger is dan leven bij de dag. Maar dat is niet zo. Concentratie op het nu maakt de geest rustiger. Je aandacht ligt alleen bij je werkzaamheden, of het nu gaat om het schillen van de aardappels, het verven van een muurtje of het leiden van een vergadering. Je houdt je even niet bezig met het resultaat van je activiteiten en je wilt zeker niet ‘alles pakken wat je kan’. Door de concentratie op dat ene werk verdampen als het ware je zorgen. Doordat het de geest verstilt krijg je innerlijke rust en spelen gevoelens en emoties niet meer zo op. Op die manier word je rustiger en kun je jezelf ontspannen zolang als je dit vol kunt houden. Door geregelde oefening wordt het tot een levenshouding. Al met al leidt dat tot een betere mentale gezondheid. De yoga kent deze techniek ook en daar heet het pratyahara (terugtrekking). Het is de directe opmaat voor concentratie en meditatie.

 

Een vorm van evolutie

 

Maar terugtrekking is niet altijd mogelijk. Iedereen krijgt te maken met langetermijnplanning, zoals rond je baan, je gezin, je geldzaken. Je moet in je leven wel vooruitdenken. Er doen zich daarbij vaak onverwachte tegenvallers voor, je worstelt met obstakels op je weg, zoals opgeworpen door egoïsten die willens en wetens jouw goede bedoelingen dwarsbomen omdat ze het advies van Hazes wél letterlijk nemen: ‘pak alles wat je kan’. Blijf dan maar eens rustig! Toch werkt mindfulness of de yogatechniek van pratyahara ook hier heel goed. Als je gewend bent geraakt om voldoende afstand te houden en je je emoties tot rust kunt brengen kun je zuiverder reageren. De golven van emoties en egoïstische eisen worden gedempt en je wordt verstandiger en gewetensvoller. Je wordt minder gewelddadig (ook in gedachten!), eerlijker, minder hebzuchtig, respectvoller, enzovoort. Dat heeft een hele grote impact op je geestelijk welzijn. Je hoeft bovendien niet meer voortdurend over je schouder te kijken of je door de zojuist gecreëerde vijanden wordt achtervolgd. Volledige mindfulness als basishouding kan, maar volgens mij is dit een uitdaging die niet in een leven te volbrengen is. Het is een vorm van evolutie, een geleidelijke morele groei die maar mondjesmaat zichtbaar wordt in dit ene leven. Relschoppers verander je niet zomaar in onthechte weldoeners. Een hele grote stap die je moet nemen is die van ‘ik’ naar ‘wij’.

 

Van ik naar wij

 

Kijk eens bijvoorbeeld naar dat bandje. Zie hoe ze daar staan te musiceren. De zanger, de gitarist, de toetsenist en de drummer. Vier ego’s die allemaal de camera proberen te vangen, maar tegelijkertijd willen zorgen voor een mooi stuk muziek. Stuk voor stuk zijn het individuen, maar elk met een groepsbewustzijn. Het zijn samenwerkende ego’s. Dat samenwerken zullen ze moeten bevorderen, zonder opspelende emoties rond het ego, zonder gevoelens van overwinning of verlies. Ze zijn er voor elkaar en ze gunnen de ander ook wat. In het spel, mits goed gespeeld, gaat het ‘ik’ op in het ‘wij’.

Deze fundamentele stap is het resultaat van vele levens waarin het individu geleerd heeft dat het eigen gelijk of bezit van geen enkele betekenis is tegen de achtergrond van de oneindigheid. Dat kan alleen als we ons door moreel handelen van ons karma beginnen te verlossen. Maar er is meer. Onze vier muzikanten hebben ook in vorige levens muzikaliteit ervaren en ontwikkeld. Ze hebben in het verleden geleerd. Dat heeft tevens geleid tot een muzikale voorkeur, zoals muzieksoort en instrument. Waarom wordt de één zanger en de ander gitarist? Dat soort keuzes komt voort uit ervaringen uit een vorig bestaan.

Er zijn dus twee zaken die aandacht vragen en zin geven aan het bestaan. De eerste is het aflossen van karma door liefdevol en onbaatzuchtig te handelen, de andere is het aanleren van vaardigheden. Deze vaardigheden neem je mee in je astrale lichaam en weer mee terug naar een volgend leven. Hoe verklaar je anders de aangeboren neiging om perse muziek te willen maken, die aanleg voor wiskunde of een aangeboren handigheid? We zijn duidelijk niet blanco geboren. En gezien de vaak afwijkende neigingen t.a.v. de ouders is het ook wel duidelijk dat het DNA hier maar een beperkte rol in speelt. We komen ter wereld met wensen, plannen en vaardigheden. We nemen een rol aan die voortkomt uit het vorige leven en de levens daar nog voor.

Maar uiteindelijk is alles terug te voeren op het bewustzijn.

 

Stappen van het bewustzijn

 

Ons bewustzijn is een kenmerk van onze goddelijkheid. De hele evolutie is erop gericht om ons bewust te worden van onze goddelijkheid, van onze ziel. We dienen eerst ons egoïsme te overstijgen en groepsbewust te worden. Dat is in mijn filosofie de stap van vuurmens naar luchtmens. Maar daarna is er nog een volgende grens waar we overheen moeten. Dat is de stap van luchtmens naar ethermens, van groepsbewust naar godsbewust, dat is het intuïtieve kennen van de Bron van het bestaan. Ook daarvoor zijn weer meerdere levens nodig. Pas dan weet je dat je ook nog bestaat zonder een stoffelijk lichaam; dat je niet je lichaam bent, maar een lichaam hebt; dat je brein niets anders is dan het uitvoerende mechanisme voor de ziel.

Hoe kom je zover? Deze processen die voor deze elementaire stappen nodig zijn verlopen zeer traag, het karakter verandert maar minimaal in de loop der jaren. Mijn uitgangspunt is dat er een trage evolutie is van aardemensen naar ethermensen, via de elementen water, vuur en lucht. Het leven leert, het is een groeiproces vol levenservaringen.

De wetenschap, die voornamelijk bemenst wordt door luchtmensen, verkondigt dagelijks haar evangelie van het materialisme. Daar is men nog niet toe aan een godsbewustzijn. Wonderen bestaan volgens hen dan ook niet en als er nog wat te vinden zijn kun je erop wachten dat ook die worden verklaard aan de hand van formules of natuurwetten. Toch is er nog altijd het grote raadsel van het ‘ik’. Het zelfbewustzijn, de ervaring de wereld te bezien via die twee unieke vensters die we de ogen noemen is naar mijn mening nooit te verklaren door welke natuurwetenschap dan ook. Het ik, het zelfbewustzijn heeft een filosofische of zelfs een theologisch status. Het is plaatsgebonden, namelijk aan het eigen lichaam. Als het lichaam wandelt, wandelt het ik mee. Als het lichaam een ander lichaam ontmoet en ermee in gesprek gaat is dat een ontmoeting tussen twee ‘ikken’. Als ze samen met hun band muziek maken zijn dat bijv. vier ‘ikken’ die samenwerken. Maar elk van die ‘ikken’ kan onmogelijk toegang hebben tot de motieven van de anderen. Elk is op zijn eigen wijze geïnspireerd, heeft een eigen karakter, heeft zijn eigen muzieksmaak.

 

Zinvol leven

 

Die eigenheid, die intimiteit van dat ik heeft in het verleden overal ter wereld zoveel indruk gemaakt dat men zich niet kon voorstellen dat daar bij de dood een eind aan zou komen. Nee, je leeft dóór. Je komt in een soort hemel en velen nemen aan dat je later weer wordt herboren. Het bewustzijn sterft niet met het lichaam. Het betreedt daarentegen een andere dimensie, tijdelijk voor een volgende reïncarnatie of voorgoed in een christelijke hemel. Ik ga er in mijn spirituele visie vanuit dat het hemelse bestaan tijdelijk is en dat je na enige tijd weer wordt herboren.

Leef je dan voor de dag, alsof het je laatste is? Leef je om het maximale uit die dag te halen om te pakken wat je pakken kan? Nee, je hebt een toekomst na vandaag, en na dit leven. Daarom moet je wat van je leven maken. Je hoort van het leven te houden, ervan te genieten en een doel te vinden voor je bestaan. De grote uitdaging is je passie te vinden. Om iets te vinden waar je voor leeft. Dat moet je levensdoel zijn. Dan pak je niet maar geef je. Dan los je karma af, leer je nieuwe vaardigheden en kom je bewuster terug in een volgend leven, in een eeuwig leven.