Wat is erger, stelen of liegen?

Wat is kwalijker? Dat iemand je portemonnee uit je jas steelt of dat iemand op je inpraat zodat je een aankoop doet waar je achteraf spijt van hebt?

In het eerste geval is er verlies van geld of goed, maar als je misleid wordt leidt dat tot een verzwakt zelfbeeld met als gevolg het verlies van zelfrespect, van waardigheid of van waarheid omtrent jezelf.

Natuurlijk is dat laatste erger. Ons hele leven is immers één lange ontdekkingstocht naar wijsheid. Het is een pelgrimstocht naar jezelf, een queeste naar de diepste diepte van je geest, uiteindelijk naar je ziel van je bestaan. Als deze missie gefrustreerd wordt, wordt de hele zin van je bestaan gefrustreerd. Inbreuk op je geestelijke zelf is daarmee veel schadelijker dan inbreuk op je bezittingen. Maar helaas staan we voortdurend bloot aan leugens, bedrog en verleidingen. Het gekke is nu dat diefstal strafbaar is, maar liegen of bedriegen meestal niet. En wel onder het mom van onze ‘vrijheid van meningsuiting’?

In de Yogasutra van Patanjali staat een eenvoudige beschrijving van ‘juiste kennis’ en ‘onjuiste kennis’ (Yogasutra I, 5-8). De eerste is ‘gebaseerd op direct inzicht, gevolgtrekking of getuigenis.’ Dus eigenlijk gewoon de methode die de wetenschap toepast. Dat is de empirische wetenschap waaruit kennis ontstaat na het trekken van conclusies uit nauw omschreven experimenten. ‘Onjuiste kennis’ is ‘een foutief begrip omtrent iets waarvan de ware vorm niet overeenstemt met zo’n verkeerde opvatting.’ Je zou dat speculatieve kennis kunnen noemen. Ze komt onder meer voort uit zaken zoals wensdenken, religieuze opvattingen, vooroordelen, mentale zwakheid, indoctrinaties en de gevolgen van desinformatie. De hele maatschappij is doordrenkt van pogingen om een ander zijn ideeën op te leggen, een constante terreur van geestelijke indoctrinatie. En dat om politieke, religieuze of commerciële redenen of simpelweg door ongefundeerde ingevingen, gekoppeld aan arrogantie.

Ik ken heel wat mensen die om religieuze of spirituele redenen niets willen weten van vaccinaties. Dus terwijl in het verleden de ernstigste epidemieën de mensheid hebben geteisterd en vele daarvan nu beheersbaar zijn dankzij vaccinatiecampagnes (dat is de zogenaamde ‘ware vorm’) waarschuwen zij voor de ‘gevaren’ van vaccinaties. Dat is dus ‘onjuiste kennis’. In spirituele of religieuze kringen wordt bovendien gesteld dat God je wel zal hoeden als je veel goed doet in je leven. Zijn genade zal je behoeden voor het virus of je anders op wonderbaarlijke wijze genezen. En als het verkeerd afloopt is dat ‘je karma’. Mocht je toch ziek worden terwijl je zo’n goed mens bent, dan zit dat misschien wel in je genen. Maar, dat is ook karma, want je krijgt het DNA dat bij je karma hoort. Sommigen weten dat heel zeker, alsof ze bij de uitdeling ervan aanwezig zijn geweest. Ik moet u zeggen, niemand kan zeker weten hoe het verband tussen karma en erfelijkheid precies in elkaar steekt. Al deze kennis is discutabel en speculatief, want gebaseerd op een geloof. Je mag van alles beweren, maar zeg er dan wel bij wat de achtergrond van je beweringen is. Zoals ik dat in mijn teksten voortdurend doe.

Drie bronnen van misinformatie in onze maatschappij zijn wetenschap, politiek en commercie. Ik ga daar kort op in.

De wetenschap heeft zich ingegraven in de harde materie

‘Juiste kennis’ wordt gezocht door onze wetenschappers, maar wat houdt die wetenschap precies in? Allereerst bestaat wetenschap uit theorieën en hypotheses die keer op keer moeten worden bevestigd voordat ze algemeen geaccepteerde wetten en modellen kunnen worden. In het verleden zijn al vele belangrijke theorieën gesneuveld of verfijnd en bijgesteld. Dat is goed en zeker geen verwijt, maar het geeft wel aan dat onze kennis een beperkte houdbaarheid heeft. Het echte probleem is evenwel de filosofische grondslag waarop de huidige, moderne wetenschap is gebouwd. Ondanks het respect dat ik voor de wetenschap heb vind ik de materialistische grondslag ervan discutabel. Met het wegpoetsen van de ziel poets je de hele zingeving, de oorzaken en de doelen van ons leven weg. Maar wetenschap gaat toch over alle facetten van het leven? De oorspronkelijke wetenschap richtte zich juist op al die mysterieuze zaken die met ons bestaan te maken hebben, zoals geboorte en dood, de betekenis van dromen, het zelfbewustzijn of de oorzaak van het lijden. Er zijn nog steeds veel zaken die niet worden begrepen. De wetenschap heeft zich ingegraven in de harde materie, maar wat zit daarbuiten? Wetenschappen die achterblijven zijn de psychologie, sociologie, deels ook de biologie en zeker ook de metafysica. Zolang wetenschappers bijvoorbeeld niet in staat zijn om uit te leggen hoe oorlog kan worden voorkomen en hoe de belangrijkste oorlog die er is, namelijk die tegen onze eigen planeet, kan worden beëindigd, bewijst ze haar onvolmaaktheid. De wetenschap levert de middelen, maar niet de moraal.

We zijn in ons leven erg afhankelijk geworden van de westerse wetenschap en de grootste wetenschappers krijgen welhaast een aureool van heiligheid toebedeeld. Maar desondanks is hun waarheid gekleurd, bedrieglijk en onvolledig. De levensvragen blijven steeds buiten schot. Daardoor worden massa’s mensen ontdaan van hun waardigheid, van de waarheid omtrent hun eigen bestaan. En zo kan het gebeuren dat integere alternatieve genezers worden beticht van zweverigheid, domheid of regelrechte oplichterij. Dat alles zou dan ook verboden moeten worden. En deels gebeurt dat ook. Maar vanuit spirituele kennis is dit desinformatie en tast de persoonlijke ontwikkeling van het individu aan.

Naast de wetenschap is er veel desinformatie uit politiek belang. Dat loopt op dit moment behoorlijk uit de hand. Mede door de ‘sociale media’ worden wij constant geïndoctrineerd met leugens en bedrog. Machthebbers die op deze slinkse wijze op het regeringspluche terecht komen willen het liefst ook de rechtspraak beteugelen. Autoritaire politici hebben sowieso een hekel aan wetenschap en justitie. Let maar op waar als eerste op wordt bezuinigd, dan weet je direct uit welke hoek de wind waait.

Besteed die reclame-miljarden op een zinniger wijze

Dan is er nog die derde bron van bedrog en oplichterij vanuit de commercie. En deze is zelfs volkomen legaal! Want dat komt de eveneens materialistische economie goed van pas. Dag in dag uit, overal waar je kijkt, worden we bestookt met reclameboodschappen. Maar het is een leugenachtige werkelijkheid die ons wordt voorgeschoteld. Iedereen die niet voldoet aan het gelukkige, perfecte plaatsje van deze reclames wordt gefrustreerd. Wie wil je zijn? Wie ben je? Je wil en je zijn worden constant belaagd waardoor je zelfbeeld ernstig in gevaar komt. Je innerlijke kracht wordt onderuit gehaald en als je niet oppast wordt je een dom schaap in een kudde van kritiekloze consumenten – dat hopen de reclamemakers in elk geval. Ik ben zeer voor het afschaffen van alle reclames. Van wasmiddelen tot auto’s en van drank tot kleding. Niet alleen worden we bedrogen met het fictieve geluk dat ons wordt voorgehouden, ook is het een grote oorzaak van vervuiling, uitputting van grondstoffen en klimaatproblemen. Verbieden dus, laten we die miljarden euro’s op een zinniger manier besteden.

Leugen en bedrog, het zou ontmoedigd en eigenlijk ronduit verboden moeten worden, aangezien ze een grote aantasting zijn van ons geestelijk welzijn. Het leidt ook tot diefstal waar een geldwaarde aan kan worden toegekend. Want we worden verleid tot impulsaankopen, we stemmen op de verkeerde politieke partijen, we missen vaccinaties waardoor we ziek worden en we vermijden effectieve alternatieve geneeswijzen die vaak veel goedkoper zijn dan de reguliere tegenhangers. Dit is niet allemaal snel te regelen, want de economie draait op reclames, influencers halen er hun inkomen uit en veel artsen geloven enkel in hun materialistische aanpak. Toch moet er een kentering komen als we onze geestelijke gezondheid en onze filosofische of spirituele zoektocht naar onze ware aard niet voortdurend willen blijven belemmeren.

En dat is geen woord aan gelogen.